Το φαράγγι της Χράπας (Κρανιά-Βαλανίδα)
Είναι η ονομασία μεγάλης χαράδρας της περιοχής, κυρίως, βόρεια του χωριού Κρανέα ή Κρανιά (γνωστή και ως Ξηροκρανιά) της Ελασσόνας, μήκους πάνω από 10 χλ. Το ρέμα που τρέχει στον πυθμένα του φαραγγιού οι Κρανιώτες το λένε Μουράντα, άγνωστης ετυμολογίας, ενώ η Χράπα είναι παλαιοσλάβικη λέξη που σημαίνει χαράδρα.
Η Χράπα σχηματίστηκε (προ χιλιάδων χρόνων) από τη ροή των νερών των παγετώνων που υπήρξαν στο οροπέδιο της Δεσκάτης- Λουτρού και λίμνης στην περιοχή Κρανιώτικη-Λουτριώτικη ποταμιά, του μετώπου του παγετώνα, με αποδεικτικά στοιχεία τις τεράστιες σχεδόν σφαιρικές πέτρες που βλέπουμε πλάϊ στο σημερινό δρόμο προς Δεσκάτη μετά τη γέφυρα του Τσιγαρίδα. Ίδιες πέτρες (κατάλοιπο λιθώνα ενός παγετώνα) συναντούμε και στην αρχή του άλλου ρέματος-μικρότερης χαράδρας-του Παλιομάντανου ΝΔ της Δεσκάτης- Παλιογκορτσιάς που οδηγεί τα νερά στη Συκιά. Τα νερά της Χράπας ενώνονται στη Βαλανίδα με τα βρόχινα νερά της Κρανιάς και κοντά στο Κεφαλόβρυσο ενώνονται με τα νερά του Βούλγαρη- Τιταρήσιου που χύνονται κι αυτά στην ποταμιά Συκιάς-Δαμασίου δίπλα στο Παλαίοκαστρο Ελασσόνας.
Πηγή: Εφ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ