ΠΕΡΡΑΙΒΙΑ

Abstract

Perrhaebia and Perrhaebi are located in myth and history, as they refer to ancient written testimonies and new findings from archaeological research are being retrieved. They refer to the Iliad of Homer, the Argonautic Campaign, the Homeric Hymns, the Hunting of the Kalydon Caprus and the Centauri War. Aeschylus encompasses Perrhaebia in the Icetides. Herodotus, Thucydides, Strabo, Polybius and Titus Livius refer to Perrhaebia. It is noted that Perrhaebia, which included 11 cities, contributed to the development of history, probably due to its significant position on the borders of Thessaly with Macedonia. Tripolis, north of Perrhaebia, consisted of the cities of Azorus, Doliche and Pythion, and are mentioned separately from Polybius and Tito Livio. These cities formed an amphictyony. The archaeological service excavates the archaeological sites of these cities and reveals them.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν την υποκειμενικότητα των αρχαίων συγγραφέων και των σύγχρονων μελετητών, καθώς και την αδυναμία διατύπωσης καθολικών συμπερασμάτων η οποία απορρέει από την ελλιπή γνώση και από την αδυναμία αντίληψης της βιωμένης αίσθησης των ανθρώπων του παρελθόντος, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι η Περραιβία και οι Περραιβοί αντανακλώνται -έστω διαθλασμένα- στο παρελθόν, καθώς αναφέρονται σε αρχαίες γραπτές μαρτυρίες και ανασύρονται νέα δεδομένα από την αρχαιολογική έρευνα, ως στοιχεία του μύθου και της ιστορίας. Παραδίδονται, είτε άμεσα είτε έμμεσα, μέσα από την Ιλιάδα του Ομήρου, την Αργοναυτική Εκστρατεία, τους ομηρικούς ύμνους, το κυνήγι του Καλυδώνιου Κάπρου και την Κενταυρομαχία. Ο Αισχύλος την περιλαμβάνει στους Ικέτιδες. Ο Ηρόδοτος, ο Θουκυδίδης, ο Στράβων, ο Πολύβιος και ο Τίτος Λίβιος αναφέρονται σ’ αυτήν κι έτσι, ως ένα βαθμό, διαπιστώνεται ότι ο περραιβικός τόπος διαδραμάτισε ορισμένο ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας, πιθανόν λόγω της κομβικής του θέσης. Η σύγχρονη έρευνα αποδίδει στην Περραιβία έντεκα πόλεις συν τέσσερις οικισμούς τους οποίους αδυνατεί να προσδιορίσει ως αυτόνομες πόλεις.

Η περραιβική Τρίπολη, βορειότερα της Περραιβίας, λόγω της γεωγραφικής θέσης, αποτέλεσε  πιθανόν βασικό οχύρωμα σημαντικών περασμάτων από τη Μακεδονία προς τη Θεσσαλία και αντίστροφα. Από τα μέσα του 4^ου αι. π.Χ. μέχρι και την «απελευθέρωση» των Ελλήνων το 196 π.Χ. από τον Τίτο Φλαμινίνο, η Τρίπολη, μάλλον, ανήκε στη Μακεδονία. Η Άζωρος, η Δολίχη και το Πύθιο μαρτυρούνται ξεχωριστά από τον Πολύβιο και τον Τίτο Λίβιο. Η ομοσπονδία των τριών πόλεων, η οποία περιλάμβανε έναν επικεφαλής στρατηγό, κοινό στρατό, νομίσματα, λατρείες και γιορτές, τεκμηριώνεται από τη σύγχρονη αρχαιολογική έρευνα, όπως και η λατρεία διάφορων θεοτήτων στις πόλεις αυτές.

Τις πόλεις της περραιβικής Τρίπολης επιχείρησαν να τις τοποθετήσουν γεωγραφικά τόσο αρκετοί περιηγητές των προηγούμενων αιώνων όσο και οι σύγχρονοι μελετητές. Είναι, αποσαφηνισμένο, ωστόσο, ότι τα ίδια αρχαιολογικά δεδομένα επιδέχονται διαφορετικές ερμηνείες. Η αρχαία Άζωρος ταυτίζεται με τις αρχαιολογικές θέσεις «Καστρί», «Παλιοκκλήσι», «Άγιος Αθανάσιος» και «Κοπάνα», οι οποίες αντιστοιχούν σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Για τη θέση της αρχαίας Δολίχης υφίσταται η διαφωνία μεταξύ των αρμοδίων Εφορειών Αρχαιοτήτων. Η ΙΕ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων την τοποθέτησε, με επιφύλαξη, στον αρχαιολογικό χώρο νοτιοανατολικά της κοινότητας του Σαρανταπόρου, ενώ η 7^η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων τοποθέτησε τη Δολίχη από την αρχαιότητα μέχρι τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους, με ασφάλεια, στον αρχαιολογικό χώρο «Καστρί Δολίχης». Το αρχαίο Πύθιο ταυτίζεται με τις θέσεις «Άγιοι Απόστολοι» και «Τοπόλιανη».