Περραιβική Τρίπολις

Άζωρος | Γόννοι | ΔολίχηΕρεικίνιον | Μάλλοια | Μονδαία | Μύλαι | Ολοοσών | Πύθιο | Φάλαννα | Χυρετίαι

Ασκυριεύς | Γοννοκόνδυλους | ΔωδώνηΚόνδυλους | Κύφος | Λειμώνη ή Ηλώνη | Όρθη

Περραιβική Τρίπολις

Η περραιβική Τρίπολη, αποτελούνταν από την Άζωρο, τη Δολίχη και το Πύθιο. Βρισκόταν βορειότερα της Περραιβίας και λόγω της γεωγραφικής της θέσης, αποτέλεσε βασικό οχύρωμα σημαντικών περασμάτων από τη Μακεδονία προς τη Θεσσαλία και αντίστροφα. Από τα μέσα του 4ουαι. π.Χ. μέχρι και την «απελευθέρωση» των Ελλήνων το 196 π.Χ. από τον Τίτο Φλαμινίνο, η Τρίπολη, μάλλον, ανήκε στη Μακεδονία. Η Άζωρος, η Δολίχη και το Πύθιο μαρτυρούνται ξεχωριστά από τον Πολύβιο και τον Τίτο Λίβιο. Η ομοσπονδία των τριών πόλεων, η οποία περιλάμβανε έναν επικεφαλής στρατηγό, κοινό στρατό, νομίσματα, λατρείες και γιορτές, τεκμηριώνεται από τη σύγχρονη αρχαιολογική έρευνα, όπως και η λατρεία διάφορων θεοτήτων στις πόλεις αυτές.

Οι ιδιαίτερες για τη σπουδαιότητά τους επιγραφές, που έχουν βρεθεί από την αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία, τεκμηριώνουν πλήρως την ομοσπονδία των τριών πόλεων, η ακμή των οποίων εντοπίζεται μεταξύ 5ου έως 3ου αι. π.Χ. Ένα σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα που ανήλθε από τις αρχαιολογικές ανασκαφές στην περιοχή της περραιβικής Τρίπολης αποτελεί το νόμισμα, το οποίο χρονολογείται στα τέλη του 4ου αι. π.Χ. και απεικονίζει στη μια όψη τριποδικό λέβητα με την επιγραφή «Τριπολιτάν» και στην άλλη όψη απεικονίζει κεφαλή δαφνοστεφανομένου Απόλλωνα.

bcd_793

Ενώ οι πόλεις της περραιβικής Τρίπολης δεν αναφέρονται σε καμιά ιστορική πηγή της αρχαϊκής και κλασικής περιόδου, μαρτυρούνται, όμως, με σαφήνεια από τον Πολύβιο (XXVIII, 13,1) και από τον ρωμαίο ιστορικό Τίτο Λίβιο Ο Αιμίλιος Παύλος εξετάζοντας τα περάσματα προκειμένου να μεταβεί στη Μακεδονία για να κατατροπώσει τελικά τον Μακεδόνα Βασιλιά Περσέα στη μάχη της Πύδνας το 168 π.Χ., πληροφορήθηκε ότι το στενό πέρασμα από το Πύθιο και της Πέτρας στην Περραιβία είχε μείνει αφρούρητο. Έτσι, ο επικεφαλής της στρατιωτικής επιχείρησης, Νασίκας, οδήγησε τα στρατεύματά του στο Πύθιο για να αναπαυθούν, όπου το ύψος του Ολύμπου ξεπερνά τα δέκα στάδια. Οι Ρωμαίοι, ακόμη, κατασκήνωσαν μεταξύ της Αζώρου και της Δολίχης για να αποφασίσουν τη φύλαξη των διαβάσεων από τη Μακεδονία προς την Περραιβία.

Η περιοχή της περραιβικής Τρίπολης έγινε γνωστή σε εμάς για την εποχή της παλαιοχριστιανικής και μεσοβυζαντινής περιόδου όταν το έτος 1995 η 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων ξεκίνησε τις ανασκαφές στην περιοχή. Ανακαλύφθηκαν οκτώ Βασιλικές της παλαιοχριστιανικής και μεσοβυζαντινής περιόδου με χιλιάδες νομίσματα, εκατοντάδες κοσμήματα και μεγάλο αριθμό οστράκων και ακέραιων αγγείων, των οποίων αναμένεται η περαιτέρω μελέτη. Δεν γνωρίζουμε, ωστόσο, εάν τα ονόματα των πόλεων της περραιβικής Τρίπολης εξακολουθούσαν να υφίσταντο κατά τη χριστιανική περίοδο.