Η Ήπειρος της Πεντατονίας
Το ελληνικό γεωγραφικό διαμέρισμα της Ηπείρου, η μουσική, η παράδοση, η λαογραφία και η ιστορία της είναι το θέμα με το οποίο καταπιάνεται η έρευνα μιας μεγάλης ομάδας ανθρώπων – ιστορικών, δημοσιογράφων, μελετητών, μουσικών, μουσικολόγων, κ.ά. επιστημόνων, 500 στο σύνολό τους – η οποία εκπονήθηκε για 10 περίπου χρόνια!
Η Ήπειρος – το πτωχότερο χωράφι της Ευρώπης, κατά πρόσφατη στατιστική της ΕΕ – αλλά, ίσως, το πιο πλούσιο από πολιτισμική άποψη, προσπαθεί να επιβιώσει πεισματικά εδώ και 15.000 – τουλάχιστον – χρόνια, αν και το επίσημο ελληνικό κράτος δέχεται ότι η ιστορία του ξεκινά μόλις το 6000 π.Χ.
Το ιδιαίτερο μουσικό του χαρακτηριστικό, η πεντατονική μουσική, είναι ίσως ό,τι πιο πολύτιμο μας παραδόθηκε από τον αρχαίο ηπειρώτικο λαό. Αυτό που οι λόγιοι μουσικοί θεωρούν ως «μουσικό λάθος» ξεκίνησε από την Ήπειρο και ταξείδεψε με τους ικανότατους Ηπειρώτες ναυτικούς, καραβανιέρηδες εμπόρους και κτίστες-πετράδες, σ’ όλον τον κόσμο: Κεντρική Αφρική, Ινδία, Καύκασο, Ιμαλάια, Νότια Κίνα, Πολυνησία, Περού, Ινδιάνους, Λαπωνία, Γροιλανδία, Κέλτες, Ιρλανδία, κλπ. όπου είχε την δύναμη και το σθένος να σταθεί σαν αυτόνομη μουσική.
Γι’ αυτό το έργο συνοδεύεται από 4 cd’s, που το καθένα χειρίζεται διαφορετικά την πεντατονική ηπειρώτικη μουσική: Λ.χ. το πρώτο έχει την πεντατονία ως ακούγεται σήμερα αυθεντικά στα πανηγύρια στην Ήπειρο, αλλά και μοιρολόγια (με την συνεργασία του Βαγγέλη Κώτσου). Το δεύτερο cd, όπως είναι η πεντατονική μουσική γυμνή (ορχηστρική), παιγμένη από ειδικούς στο όργανό τους δεξιοτέχνες (Πετρο-Λούκας Χαλκιάς, Τάκης Σούκας, Π. Φιλιππίδης). Το τρίτο cd έχει την παραδοσιακή ηπειρωτική μουσική όπως αυτή θα μπορούσε να διασκευασθεί και να σταθεί στο σήμερα, με εκφράστριά της, κυρίως, την Ηπειρώτισσα τραγουδίστρια Ελένη Δήμου. Και στο τέταρτο cd ακούγεται – για πρώτη φορά ολόκληρο – το περίφημο παραδοσιακό πινδιώτικο τραγούδι «Του νεκρού αδελφού» (διαρκείας 30΄), συλλεγμένο ψηφίδα-ψηφίδα, στίχο-στίχο, μελωδία-μελωδία από διάφορους τόπους και ανθρώπους κι ερμηνευμένο από διάφορους τραγουδιστές-φωνές, έτσι ώστε να παραπέμπει στην αρχαία ελληνική τραγωδία, καταδεικνύοντας για άλλη μια φορά την συνέχεια αυτού του λαού, αυτού του πολιτισμού, και πως, φυσικά, ότι το ελληνικό παραδοσιακό τραγούδι είναι ο άμεσος απόγονος της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας…
Έτσι αποδεικνύεται γιατί γεννήθηκε και «έκατσε» η πεντατονία σε μια ορεινή περιοχή, όπως η Ήπειρος, και από ανθρώπους που έβρισκαν φυσικό καταφύγιο στις πολυάριθμες σπηλιές του τόπου τους.
Το βιβλίο που συνοδεύει αυτό το έργο έχει ως τίτλο «Ήπειρος η γωνιά που πέτρωσε στο 5…» και το έγραψε ο συγγραφέας Γιώργος Λεκάκης. Μέσα απ’ αυτό αποδεικνύεται η στενή σχέση της Ηπείρου – και γενικότερα της Ελλάδος – με όλες τις προαναφερόμενες περιοχές του πλανήτη και παράλληλα η μεγάλη ιστορική και πολιτισμική αξία της Ηπείρου. Το βιβλίο είναι έγχρωμο, μεγάλου σχήματος και 620 σελίδων!
Τα περιεχομενα αυτού του βιβλίου:
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
* Η μουσική μας και η μουσική των άλλων (Βαλκάνιων).
* Η ελληνική σκέψη.
* Η Ελλάδα και η Ήπειρος και η σχέση τους με τις περιοχές του ίδιου… “μουσικού λάθους” (Ινδία, Κίνα, Κορέα, Κεντρική Αφρική, Μαδαγασκάρη, Καύκασος, Σικάγο, Ιρλανδία, κλπ.).
ΕΝΟΤΗΤΑ 1η : ΔΡΑΣΚΕΛΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ
* Η Ήπειρος των μυθικών χρόνων.
* Η Ήπειρος των αρχαίων χρόνων.
* Η Ήπειρος και ο Μέγας Αλέξανδρος.
* Η Ήπειρος των βυζαντινών χρόνων.
* Η Ήπειρος των ρωμαϊκών χρόνων.
* Η Ήπειρος του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης.
* Η Ήπειρος των καραβανιών και των εμπόρων.
* Η Ήπειρος της Αιγύπτου.
* Η Ήπειρος της σύγχρονης ιστορίας.
* Η Ήπειρος της Βόρειας Ηπείρου.
ΕΝΟΤΗΤΑ 2η : ΑΓΓΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΘΕΟ…
* Η Ήπειρος των ναών και των μοναστηριών.
* Η Ήπειρος των αγίων.
* Η Ήπειρος της παιδείας.
* Η Ήπειρος των μεγάλων οικογενειών.
* Η Ήπειρος των εθνικών ευεργετών.
ΕΝΟΤΗΤΑ 3η : ΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ΚΑΙ ΤΡΑΓΟΥΔΩΝΤΑΣ
* Η Ήπειρος των δημοτικών τραγουδιών.
* Η Ήπειρος των νεοελληνικών γραμμάτων.
* Η Ήπειρος του νεοελληνικού θεάτρου.
* Η Ήπειρος των μουσικών.
* Η Ήπειρος των τραγουδιστάδων.
* Η Ήπειρος των τραγουδιών και της δισκογραφίας.
ΕΝΟΤΗΤΑ 4η : ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ
* Η Ήπειρος των χωριών.
* Η Ήπειρος του ταξειδιού και της Γεωγραφίας.
Τέλος, στην κασετίνα υπάρχει και ένα cd-rom που περιλαμβάνει τις πληροφορίες του βιβλίου και του έργου οπτικοποιημένες.
Το έργο θα το βρείτε και στα βιβλιοπωλεία και στα καταστήματα πωλήσεως δίσκων. Διακίνηση: Μουσικό Ταχυδρομείο (Ολύμπου 36, ΤΚ 17342 Άγ. Δημήτριος, τηλ. 210.93.43.980).
Λεκάκης, Γ. Στο http://www.lekakis.com. (19.04. 2010)
ΠΕΡΡΑΙΒΙΑ 