Το Περραιβικό κράτος
Αρχική κοιτίδα των Περραιβών ήταν η περιοχή της ηπείρου με κέντρο τη Δωδώνη (Ομήρου, Ιλιάς Β). Στη Γεωμετρική περίοδο και στα Αρχαϊκά χρόνια το κράτος τους περιελάμβανε το βόρειο και βορειοδυτικό τμήμα του νομού Λάρισας, συμπεριλαμβανομένης και της περιοχής του Τιταρήσιου ποταμού και μικρό τμήμα του νομού Τρικάλων, βορείως του Ζάρκου. Το μεγαλύτερο τμήμα του κράτους τους ήταν ορεινό, ενώ πεδινά εδάφη τους ήταν το τρίγωνο Τιταρήσιος- Πηνειός Κάτω Όλυμπος. Σημαντικότατη πόλη της Περραιβίας ήταν οι Γόννοι (πιθανώς το όνομά τους να το οφείλουν στο μυθικό βασιλιά Γουνέα, έναν από τους Έλληνες βασιλείς που πήραν μέρος στην Τρωική εκστρατεία), ο Γοννοκόνδυλος και ο Λαπαθούς, βορειότερα προς τη σημερινή Καλλιπεύκη, η Φάλαννα, η Ηλώνη (κοντά στο Κ. Αργυροπούλι), η Ολοσσών (Ελασσών), η Μάλλοια, το Ερεικίνιο, και κατά μερικούς ιστορικούς η Μονδαία (κοντά στη Δεσκάτη).
Τέλος στο Περραιβικό Κοινό ανήκαν οι πόλεις που ακόμα και στις δυσκολότερες για τους Περραιβούς εποχές έμειναν αυτόνομες: Άζωρος, Δολίχη και Πύθιο που απάρτιζαν την Περραιβική Τριπολίτιδα.
Ο Λατίνος ιστορικός Τίτος Λίβιος περιγράφει αναλυτικά την τοπογραφία της Περραιβίας και μας δίνει χρήσιμες πληροφορίες για τη στρατηγική σημασία κάποιων πόλεων της περιοχής, κυρίως δε της Περραιβικής Τρίπολης. Σημαντικά ευρήματα έχουν έλθει στο φως από το Πύθιο που αποδεικνύουν ότι εκεί βρισκόταν η πρωτεύουσα της Περραιβικής συμμαχίας. Σημαντικότερη ανακάλυψη ήταν τα ερείπια του ναού του Απόλλωνα. {Σύμφωνα με άλλη ιστορική άποψη, που μάλλον δεν ευσταθεί, η Περραιβική Δωδώνη είναι διαφορετική από αυτή της Ηπείρου και μένει απλά να εξακριβωθεί η θέση της. Αναζητείται επίσης και η θέση της Κύφου, μιας άλλης ομηρικής πόλης που αναφέρεται ως Περραιβική.} Με την ισχυροποίηση του θεσσαλικού κράτους, 11ος- 9ος αι., οι Περραιβοί περιορίστηκαν σε πιο απομακρυσμένες περιοχές διατηρώντας την αυτονομία τους όπως οι Μάγνητες και οι Αχαιοί της Φθιώτιδας. Στα χρόνια του Θεσσαλικού κοινού οι Περραιβοί ίδρυσαν κι αυτοί το δικό τους Κοινό (πολιτική συμμαχία) και έπαιρναν μέρος στα αμφικτυονικά συνέδρια, όπως και οι περισσότερες ελληνικές πόλεις-κράτη. Γενικά η ιστορία των Περραιβών ήταν μια ιστορία συγκρούσεων επειδή κατοικούσαν «σε τόπο που βρισκόταν πάνω σε στρατηγικής σημασίας δρόμους που συνέδεαν τη βόρεια με τη νότια Ελλάδα». Το όνομα Περραιβία το βρίσκουμε σε ιστορικές πηγές μέχρι τα Βυζαντινά χρόνια.
Πηγή: Οι αρχαίοι λαοί και η διαίρεση της Θεσσαλίας
http://www.e-istoria.com/t4.html
ΠΕΡΡΑΙΒΙΑ 