Μάχη Σαρανταπόρου
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913 διαμόρφωσαν τον χάρτη των Βαλκανίων και για την Ελλάδα υπήρξαν το μεγαλύτερο πολεμικό έπος μετά την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Στην ελληνική επικράτεια προσαρμόστηκαν μεγάλα τμήματα της Ηπείρου και της Μακεδονίας συμπεριλαμβανομένης και της Θεσσαλονίκης.
Ο ελληνικός στρατός ανάγκασε τους Τούρκους να υποχωρήσουν προς τα στενά του Σαρανταπόρου, τα οποία ήταν δύσβατα και οι Τούρκοι είχαν οχυρώσει υποδειγματικά ώστε να αποφράξουν τις κατευθύνσεις Ελασσόνα- Σέρβια και Δεσκάτη-Λαζαράδες-Σέρβια και να απαγορεύσουν την προέλαση του ελληνικού στρατού προς τα βόρεια.
Οι Έλληνες έπρεπε να υπερνικήσουν τις δυσχέρειες οι οποίες απέρρεαν από τη δυσκολία μεταφοράς πεδινού πυροβολικού λόγω των βαθιών χαράδρων και των λόφων που χαρακτηρίζουν την εκτεταμένη πεδιάδα που έφθανε μέχρι τις τουρκικές θέσεις.
Το πρωί της 9ης Οκτωβρίου 1912 ο Ελληνικός Στρατός εξαπέλυσε επίθεση κατά μέτωπο.
Ο αγώνας στο μέτωπο των τριών μεραρχιών του κέντρου διακόπηκε τις πρώτες βραδινές ώρες, ενώ οι Τούρκοι εξακολουθούσαν να διατηρούν σταθερά τις θέσεις τους. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, όμως, αντιλαμβανόμενοι την πρόθεση της V Μεραρχίας να τους κυκλώσει, προτίμησαν να υποχωρήσουν προς τα Σέρβια, αλλά εκεί τους περίμενε η IV Μεραρχία, η οποία τους αιφνιδίασε, και οι Τούρκοι τράπηκαν σε φυγή, αφήνοντας πίσω τους 22 πυροβόλα και άφθονο πολεμικό υλικό.
Στη συνέχεια, ο Ελληνικός Στρατός προωθήθηκε προς τον Αλιάκμονα ενώ το απόγευμα της 12ης Οκτωβρίου ένα τμήμα της ταξιαρχίας ιππικού απελευθέρωσε την Κοζάνη.
H γρήγορη και νικηφόρα έκβαση της μάχης του Σαρανταπόρου τόνωσε το ηθικό του στρατού και άνοιξε τον δρόμο για την απελευθέρωση της Μακεδονίας.
Κομήτης, Δ. «Βαλκανικοί Πόλεμοι 1912-1913», Στρατιωτική Επιθεώρηση, 1 (2013) 7-63. Διαθέσιμο στο http://www.army.gr/
ΠΕΡΡΑΙΒΙΑ 